Ρόζα, Σαλβατόρε

(Rosa, 1615 – 1673). Ιταλός ζωγράφος, χαράκτης, μουσικός και ποιητής. Ο Ρ. ήταν ανήσυχος άνθρωπος και καλλιτέχνης και στο γεγονός αυτό οφείλεται και η πολλαπλότητα των ενδιαφερόντων του. Ως ζωγράφος υπήρξε μαθητής του Ριμπέρα, που είχε επίσης ανήσυχη ιδιοσυγκρασία. Έζησε διαδοχικά στη Ρώμη, Νεάπολη και τη Φλωρεντία, όπου μάλιστα βρήκε θερμή συμπαράσταση από τους Μεδίκους. Η περιπετειώδης, ζωή του, το σημαντικό ποιητικό έργο του και το αξιόλογο ζωγραφικό του ταλέντο, έκαναν τον Ρ. πολύ γρήγορα δημοφιλή. Τα ζωγραφικά έργα του, κυρίως τοπία και πίνακες αντλημένοι από ιστορικά γεγονότα, είναι από τα αξιολογότερα της εποχής του. Χαρακτηριστικά γνωρίσματα της τεχνοτροπίας του είναι η ζωηρή αντίθεση ανάμεσα στους φωτεινούς και στους σκοτεινούς χρωματικούς τόνους και η τελειότητα των συνθέσεών του, για την οποία μάλιστα παραλληλίζεται με τους Ριμπέρα και Καραβάτζιο. Αριστουργήματά του θεωρούνται οι πίνακες Η συνωμοσία του Κατιλίνα, Άγιος Παύλος ο Ερημίτης, Μάχη, Προμηθέας και μερικοί μικροί πίνακές του που βρίσκονται στην πινακοθήκη του Καπιτωλίνου της Ρώμης. Ο Ρ. διακρίθηκε και ως ποιητής λυρικών ποιημάτων και σατιρικών επιγραμμάτων, τα οποία γνώρισαν πολλές εκδόσεις με τον γενικό τίτλο Ποίηση και επιστολές.